Geçtiğimiz aylarda hiç istemesek de bir süre babamın yaşamış olduğu ani gelişen bir hastalık dolayısıyla 16 gün boyunca hastanede yatmak zorunda kaldık. Annemin hemşire emeklisi olması benim de sağlık sektöründeki iş tecrübem dolayısıyla hastane ortamlarına alışkın olduğumuzu düşünüyordum ama durum kendi hastanız varken bambaşka oluyormuş. Kalabalık bir akraba topluluğumuz ve uzun süredir aynı ilde yaşamış olduğumuz için tanıyanlarımız çok; bu sebeple de babamın hasta olduğunu duyan herkes ziyarete gelmek istedi. Dönüşümlü kalan refakatçileri olarak annemle ben bu durumun önüne geçmek için elimizden geleni yaptık ama bazen başarılı olamadık.

Tüm bu süreçte edindiğim tecrübelere ve önceki mevcut bilgilerime göre hasta olmuş ve hastanede yatan herhangi bir yakınımızı ziyaret ederken nelere dikkat etmemiz gerektiğini sizinle paylaşmak istedim.

• Hastayı değil refakatçileri telefonla arayın

Hastanın genel durumu ile ilgili bilgi edinmek istiyorsanız, hastayı değil refakatçileri arayın. Çünkü hastanın siz aradığınız andaki durumunu bilemezsin. Ağrısı olabilir, uyuyor olabilir, doktoru dışarıdan kimseyle görüşmesini istemiyor olabilir. Bilemeyeceğiniz, tahmin edemeyeceğiniz bir sürü farklı durum olabilir. Bu sebeple, hastayı değil refakatçisini arayın. Telefon ettiğinizde ise refakatçinin de psikolojik ve fiziksel durumunu ele alarak telefonda hastanın genel durumu ile ilgili kısa bilgi alın, detaylı sorular sormayın, ihtiyaç halinde sizi aramasını istiyorsanız bunu belirtin ve kapatın. Siz bir kişi olarak refakatçiyle konuşuyorsunuz ancak refakatçi gün içerisinde sizin gibi hastanın durumunu merak eden bir sürü yakınıyla konuşuyor. Herkese aynı şeyleri tekrar tekrar anlatmak, zaten zor bir durum olan hasta yakını veya refakatçisi olmayı daha zorlaştırır, bunu unutmayın.

• Fiziki olarak illa hastaneye gitmek zorunda değilsiniz

Elbette ki hasta olan kişiyi görmek isteyebilirsiniz. Ancak öncelikli olarak refakatçisini telefonla arayıp genel durumu öğrenmelisiniz. Refakatçi ile telefonda konuşurken, hastanın ziyaretçiye açık olup olmadığını sorabilirsiniz. Hastaneler steril olması gereken ortamlardır. Hastanın geçirdiği hastalığa bağlı olarak doktoru ziyaretçi yasağı getirmiş olabilir. Ziyaretçi yasağı olan bir hastayı ziyaret etmek hem hastanızın iyileşmesini geciktirecektir hem de sizin de sağlığınız açısından tehlike oluşturacak durumlara yol açabilecektir. Hastaneye sadece hastayı değil refakatçinin bir ihtiyacı olması halinde de gidebilirsiniz. Bu durumda hastayı görmek için ısrarcı olmayın. Hastaneye gittiğinizde de refakatçi ile onun konuşmak istediği kadar konuşun, detaylı sorular sormaktan kaçının. Siz hastaneye refakatçiyi biraz olsun rahatlatmak için gidiyorsunuz, bunu unutmayın.

• Hastayı görmek istediniz ve hastaneye gittiniz

Refakatçisini aradınız, ziyaret yasağı olmadığını öğrendiniz, refakatçisi hastayı görebileceğini söyledi ve siz de hastaneye gitmeye karar verdiniz. Hastanenin ziyaret saatlerini öğrenin öncelikle. Refakatçi ile telefonda görüşürken hastanın en uygun zamanını da sorun. Hasta ziyaretine bir kişi gitmelidir. Tüm aile, birkaç arkadaş toplanıp hasta ziyaretine gidilmemeli. Elinize bir çiçek alıp gitmeyin. Öncelikle refakatçi ile telefonda görüşürken bir şeye ihtiyaçları olup olamadığını sorun. Hastanın olmasa bile bazen refakatçilerin hastane içinde ulaşamayacakları şeylere ihtiyacı olabilir. Doktorun hasta için planladığı yemek listesinin dışına çıkamayacağını unutarak çikolatalı gofret alıp gitmeyin. Refakatçi sizden herhangi bir şey istemediyse eskiler hep kolonya alıp gider siz öyle yapmayın. Şimdi çok daha çeşitli alternatifler var. Kolonya ve türevleri her zaman işlerliğini koruyabilir ama kolonyalı mendil en güzel alternatiflerinden birisidir. Litrelik su ve içilmesini kolaylaştıran tek kullanımlık pet bardaklar örneğin. İhtiyaçlar hastanın durumuna göre elbette ki değişiklik gösterebilir. Çok enteresan bir ihtiyaç söyleyeyim size; pipet. Evet, hastanın içecekleri ve hatta bazen çorbayı bile içmesini kolaylaştıracak bir ürün. Refakatçi için; yıkanmış mevsim meyvesi veya kuru pasta düşünebilirsiniz. Eliniz boş gitseniz bile refakatçi sizi kınamaz korkmayın. Bazen psikolojik destek elinize alıp gideceğiniz kolonyadan çok daha kıymetlidir, bunu unutmayın.

• Hastanın yanındasınız

Hastaya, nasıl böyle bir hastalığa yakalandığı ile ilgili detaylı sorular sormaktan kaçının. Geçmiş olsun temennisinden sonra genel durumu ile ilgili kısa bilgi alın. Hasta zaten zor durumda olan kişi pozisyonunda olduğundan detayları öğrenmeye çalışırken psikolojik olarak hastaya baskı yapmayın. Anlatmak isterse dinleyin ama siz soru sormaktan kaçının. Hastanın ve refakatçinin bir ihtiyacı olup olmadığını tekrardan sorun, geçmiş olsun dileklerinizi iletin, ziyaretinizi tamamlayın ve hastanın yanından ayrılın. Özel olarak hastalığı ile ilgili bilgi almak ve yardım edeceğinizi düşündüğün başka bir konu varsa refakatçiyi dışarıya davet edin. Hastanın durumu müsaitse geldiğinde kısaca durumu izah edin, sorunuzu sorun ve hastaneden ayrılın. Hastanın ve refakatçinin yanında, benzer durumları anlatmak, iyileşen veya bu yaşanan hastalık benzeri bir hastalık dolayısıyla kaybettiğiniz yakınınızdan veya arkadaşınızdan bahsetmeyin. Her hastanın durumu aynı değildir. Fiziksel olarak yaşanan tüm hastalıklarda psikolojik bir durum oluşabileceğini ve refakatçinin durumu göz önünde bulundurulduğunda zaten en yakını hasta olması sebebiyle psikolojik zor bir süreçte olduğunu unutmayın.

• Ziyaretten sonra

Hastayı ve refakatçisinin durumunu gördünüz, ortak tanıdıklarınızı durum ile ilgili bilgilendirebilirsiniz. Herkesin hastaneye gelmesi gerekmez. Farklı zaman dilimlerinde hastaneye gelen ortak tanıdıklarınızdan bilgi alarak ve onları bilgilendirerek, hastayı ve refakatçisini rahatlatabilirsiniz. Farklı günlerde refakatçi ile telefonla görüşerek anlık gelişebilecek ihtiyaçlar için yardımcı olabilirsiniz. Tekrar ziyaret etmenizi gerektirecek bir durum olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Hastanın yatış süresi uzuyorsa hastaya uygun zamanlar için refakatçi yerine gidebilirsiniz.

Hasta olmak, hastanede çeşitli ameliyatlar sonrası hastanede yatış yapmak maalesef hepimizin başına gelebilecek bir durum. Bu tip durumları yaşarken, insan nelere dikkat edilmesi gerektiğini daha da iyi anlıyor. Hasta olmak veya hastanede yatmak yeterince olumsuzluk taşıyan bir durumken, yardımcı olmak istediğimiz, üzmek istemediğimiz yakınlarımız için faydalı olabilmek çok önemli çok kıymetli. Hasta olan yakınınız bir an önce iyileşsin istiyorsanız, nasıl ki hasta kişinin içmesi gereken ilaçlar, yemesi gereken gıdalar varsa biz yakınlarının da uyması gereken bazı yazılı olmayan kurallar var, olmalı da. Tüm bu bilgiler ışığında, bir sonraki hastane ziyaretinizde dikkat edeceğinizi umut ediyorum. Herkese acil şifalar dilerim.